Verba docent, exempla trahunt...
(łac.) Słowa uczą, przykłady porywają

Podstawowym celem pokazu jest przedstawienie warunków życia codziennego w starożytnej osadzie z okresu rzymskiego z wyeksponowaniem roli niektórych kluczowych rzemiosł, takich jak garncarstwo, kowalstwo, złotnictwo oraz ponownie hutnictwo żelaza i metali kolorowych. Żelazo pełniło szczególną rolę w środowisku kultury przeworskiej, o czym świadczy zwyczaj wyposażania grobów ciałopalnych w znaczną ilość przedmiotów wykonanych z tego metalu. W świetle źródeł archeologicznych środkowa i południowa część ziem polskich wydaje się środowiskiem wyjątkowym, właśnie pod tym względem. Nad przyczynami tak istotnej funkcji żelaza w życiu dawnych mieszkańców tych ziem pragniemy się wspólnie zastanowić ze wszystkimi uczestnikami spotkania. Ponieważ pokaz jest swoistym informacyjnym skrótem, chcemy także zaprezentować oddziaływania Rzymu na życie ludów zamieszkujących Europę barbarzyńską. Wbrew pozorom kontakty między tymi dwoma światami były częste i posiadały bardzo różnorodny charakter. Obecność rzymskiej legacji jest kolejną "odsłoną" - tym razem prezentującą podobieństwa i różnice dwu światów istniejących niegdyś obok siebie. Jest to możliwe dzięki aranżacji na terenie "ARCHEOPARKU" w Starachowicach perspektywy, w której można uwidocznić elementy, w rzeczywistości często od siebie odległe. Naszym pragnieniem jest zainteresowanie szerokiego kręgu odbiorców z zewnątrz. Liczymy, że temat i okoliczności proponowanego spotkania z przeszłością są na tyle atrakcyjne, że zachęcą zwłaszcza tych gości, których faktycznie frapuje temat i atmosfera spotkania. W czasie ŻELAZNYCH KORZENI nie odwołujemy się do tzw. "kultury masowej". Zamiast wielkiej rzeszy uczestników, którzy przybywają na "Piecowisko" w Nowej Słupi, czasem jedynie przypadkowo w związku z odbywającym się obok festynem, pragniemy aby ci, może mniej liczni, ale poszukujący własnych "korzeni" byli w pełni usatysfakcjonowani wszystkim, czego doznają w ciągu owych kilku dni "powrotu do przeszłości" na starachowickim "ARCHEOPARKU".

Poniżej prezentujemy zdjęcia z wystawy w Nationalmuseet w Kopenhadze "The Spoils of Victory, The North in the shadow of Roman Empire" poświęconej wzmiankowanym powyżej kontaktom Imperium Rzymskiego z Barbaricum, których świadectwa odnajdujemy m.in. w znaleziskach bagiennych z terenu Danii. Dziękujemy Muzeum Narodowemu w Kopenhadze za możliwość wykonania zamieszczonych poniżej fotografii w listopadzie 2003 roku.

 

Złote popiersie Marka Aureliusza z Avenches (Aventicum) w Szwajcarii
   
Przedmioty pochodzenia miejscowego i rzymskie importy z grobu książęcego w Gommern kr. Sachsen Anhalt w Niemczech
   
Importowane z prowincji rzymskich naczynia srebrne i brązowe m.in. znalezione w Hildesheim, koło Hanoweru
   
Elementy uzbrojenia: żelazne miecze, okucia uchwytów tarcz (imacze) znalezione w bagnie Vimose; widoczny miecz z zachowaną drewnianą okładziną rękojeści, jelca i głowicą
   
Zachowane w bagiennym środowisku drewniane i żelazne elementy narzędzi: siekier i siekierocioseł
   
Przedmioty drewniane i kościane znalezione w duńskich bagnach
   

Drewniane wiadro z grobu książęcego w Gommern kr. Sachsen Anhalt w Niemczech