Wszystkie te włókna i warstewki nie tylko znacznie podnosiły walory użytkowe miecza, ale jeszcze nadawały mu niepowtarzalny, widoczny na powierzchni wzór. Szczyt kunsztu wyrobu mieczów dziwerowanych osiągnęli kowale rzymscy, a głownie mieczów używanych przez Legionistów w II - IV w.n.e miały bez porównania bardziej skomplikowaną budowę niż głownia osławionej Katany. Dobrze zachowane miecze rzymskie pochodzące ze znalezisk bagiennych, do dziś są twarde i doskonale sprężyste. Najprawdopodobniej na terenach barbarzyńskiej Europy nie potrafiono produkować takich głowni, ale były one znane i u nas, czego dowodem jest choćby dziwerowany miecz rzymskiego legionisty znaleziony w Starachowicach. Zrekonstruowany miecz za Starachowic możecie Państwo zobaczyć w naszej kuźni.
XIX - WIECZNY RYSUNEK PRZEDSTAWIAJĄCY DZIWEROWANY MIECZ RZYMSKI (DANIA), ORAZ FRAGMENT RZYMSKIEGO MIECZA O PODOBNEJ BUDOWIE (ZE STARACHOWIC).
WSPÓŁCZESNA REKONSTRUKCJA DZIWEROWANEGO MIECZA. UKŁAD DZIWERU JAK NA MIECZU ZE STARACHOWIC.
Zadania i problemy:
- Zaobserwuj jak wyglądały niegdyś narzędzia kowalskie. W czym przypominają one współczesne narzędzia, a w jakich szczegółach różnią się od nich.
- Zwróć uwagę na kolor, jaki ma żelazo na początku i na końcu kucia. Czy łatwiej na jego podstawie ocenić temperaturę żelaza w pełnym słońcu, czy w cieniu?
- Używając tylko kciuka ("kowadło") i palca wskazującego ("młotek"), spróbuj odtworzyć z plasteliny kształt nożyka. Pamiętaj, że za pomocą młotka i kowadła, żelazo można rozpłaszczać, skręcać czy przecinać, ale nie można go sklejać czy pogrubiać.
- Obejrzyj zrekonstruowany przez kowala grot oszczepu. Zastanów się, jak i w jakiej kolejności wykuwano jego podstawowe elementy - tuleję i liść (ostrze). Spróbuj, podobnie jak nożyk, "wykuć" grocik z plasteliny.
- Pokaż kowalowi, że potrafisz "kuć" z plasteliny. Poproś go, aby pozwolił Ci usiąść za kowadłem. Spróbuj rozgrzać w palenisku kowalskim kawałek żelaza.
Autor: Wojciech Sławiński